Pages

Thursday, September 22, 2011

AMYU SHA NINGBAW NGU HKAM LA SANI?

Myitkyina, September 22, 2011

Amyu sha langai galu kaba kunghpan wa na lam the awmdawm shanglawt lu na matu gaw dai amyu sha ningbaw ni a machye machyang hte shakut shaja ap-nawng ai lam mung ahkyak dik ai lamang langai rai nga ai.


Zahkung Ting Ying

Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni gaw tinang hpe dip-lu dip-sha ai Maigan Mung Maden hpyen ni hpe shawng nnan 1817 ning Hugawng Magam ni kaw na English Mung Maden hpyen ni hpe gasat ninghkap ai majan ni sha nrai 1941-45 Japan Gumshem Mung Maden hpyen hpe mung Jinghpaw mung shara magup hta ninghkap gasat wa sai amyu rai nga ga ai.

1948 ning Myen mung shanglawt lu ai hpang kaw nna Myen Mung Maden hpyen ni hpe bai lam amyu myu hku gasat wa ga ai, jahtum e ndang hkam na zawn re labau ginjang pru wa ai hpang 1961 ning February shata kaw na Laknak lang rawt malan ai lam hpe galaw hpang wa sai.

Rawt Malan Majan chyinghtawng galu wa ai hte maren galai shai wa ai Mungkan mung masa, Myen mung masa hte Jinghpaw Wunpawng mung masa hta la-kap nhtawm Myen Asuya hte KIO/KIA lapran gap hkat jahkring ai lam (4)lang galaw wa yu sai(1963,1973, 1980-81, 1994). Raitim Myen Asuya lang hte lang Jinghpaw Wunpawng ni hpe mung masa ahkaw ahkang jaw na matu myit hta nrawng, nhkraw ai majaw gap hkat jahkring ai lam hten mat nna Simsa lam de nlu du wa ga ai.

Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni a shanglawt shakut ai lam daini du hkra Pandung ndu hkraw ai lawng lam law law nga ai kaw na Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni hta nan byin nga ai mayak ni gaw:
1. Awm-dawm shanglawt lu mayu ai myit Jinghpaw WP yawng a myit hta nrawng shi ai.
2. Madu amyu sha, madu mungdan ngu ai myit yawng hta nrawng shi ai.
3. Amyu sha ningbaw hte Sut-du ninghkring nkau Myen Asuya a Lagaw Lata tai nga ai.
4. Amyu sha Shanglawt lu na hpe nra, shanglawt lu na matu shakut nga ai ni hpe mung jahpoi ahhpyak, mara tam re ai ningbaw ningla ni naw nga nga ai.

2011 August shata hta WMR ningbaw Salang Sumhpawng Sin Wa Nawng gaw Mizzima Online Magazine ni hte interview galaw ai shaloi “KIA ni Cease-fire Sen nsa htu yang..Myitkyina kaw nga ai Jinghpaw mung shawa yawng gaw KIO/KIA hpe ninghkap n-gun madun ai lam galaw na re” nga nna tsun lai wa sai.



Ya kalang myi bai, 2011 ning September 16 ya shani Salang Zahkung Ting Ying kaw nna WMR ningbaw Salang Sumhpawng Sin Wa Naw hpang de KIO/KIA hpe Simsa lam la na matu shadut shangun ai, Myen hku ka dat ai laika hta madung ga akreng hku nna-

1. Thein Sein Asuya kaw na simsa lam bawngban na matu masing policy jahkrat sa wa nga ai ten KIO/KIA ningbaw ni Simsa lam hpe tam na lam.

2. Myen Asuya gaw KNDO/KNU hpe majan dang kau ai zawn Miwa KMT ni hpe mung gasat dang kau ai, n-gun grai ja ai Hpyen Asuya re..dai sha n-ga kaga mung masa hpyen amyu myu hpe mung gasat ningla kau lu ai asuya re majaw anhte hku nna matut gasat yang nmai ai.

3. Hpung Sara ni kaw nna KIO/KIA hpe matut gasat na matu n-gun njaw na.
Ngu ai lam ni rai nga ai.

Daini anhte Jinghpaw WP amyu sha ni asan sha chye na hkap la ra ai lam ni hta:-

1. Thein Sein Asuya lakhtak hta:
(a) Jinghpaw WP amyu sha ni mung masa ahkaw ahkang lu sai kun?
(b) Sut masa ahkaw ahkang jaw sai kun?
(c) Laili laika hte Htunghking hpe ndut ndang sharin, hka-ja, sung lang na matu ahkaw ahkang jaw sai kun?
(d) Nawku makam masham hpe ndut ndang galaw lu sai kun?
(e) Anhte a Mare hpe nat jahten ai Myen hpyen Hpung hpe dawm la sai kun?
(f) Anhte a Mara Kata Mung shawa ni hpe rim ai, gap sat ai Myen hpyen hpung hpe dawm la sai kun?
(g) Anhte a myu shayi ni hpe roi rip ai Myen hpyen hpung hpe dawm la mat wa sai kun?

Lahta na ga san/ ahkaw ahkang ni a ntsa langai ngai shing nrai yawng hpe nlu shi ai rai yang..daini na Jinghpaw WP ni a rawt malan majan ndai hpe shazim na lam nnga ai.

Daini Myen Asuya a bungli galaw nhtawm Lagaw Lata tai ya nga ai Jinghpaw WP salang ni kaw nna tinang mai galaw ai shang wang kata.. Hpyen Tsinyam ni hte seng ai lam, Amyu shayi ni hpe roi rip hkrum nga ai lam, hpaji hparat lam, mara kata rim zingri hkrum nga ai amyu sha ni a lam hte kaga anhte amyu sha ni hpe roi rip nga ai lam ni hpe Mungdan Rapdaw hta lachyum pru ahkyak la wa hkra tang madun galaw sa wa na hpe madaw shakut ga. Amyu sha ni a lam hpe seng ang ai Myen Asuya kaw tang du du, magrau grang grang tang madun ai lam ni hpe galaw nga ga. Amyu sha lawt lu na matu rawt malan ai lam hta tinang hku na nlu shang lawm ai gaw manghkang nnga na re, raitim Amyu sha rawt malan ai bungli hpe ninghkap ai, jahpoi ahpyak ai lam gaw n-galaw ga.. daini ten du hkra Jinghpaw WP ni hpe roi mara Sai chyup up sha nga ai Myen Asuya man hta Hputdi di laknak ap shangun ai bungli hpe kadai mung n-galaw shajang ga..Amyu hte mungdan hpe tinang a tinggyeng akyu ara a matu ndut sha ga.. Manang wa hpang de Ta Layung madi mayu yang tinang hkum tinang shawng dinglik yu ga .. myit madang nnga ai zawn Shada mara shagun hkat ..Layung madi hkat nga na malai.. tinang hpe kam-hpa let bungle galaw ya nga ai salang shada ntsa rap-ra ai hku woi awn nga ga..kaja sha wa matsan chyaren-re nga ai amyu sha ni a ra rawng ai lam ni hpe akyu galaw let shakut shaja nga ga ngu amyu sha ni a ningbaw ningla ni hpe lajin dat nngai law.

Malizup Baren Ninggawn



-------------------------------------------------------------------------------------------
Lahta na laika ngau gaw laika ka Sara Malizup Baren Ninggawn a ningmu sha rai nna OKA a ningmu nre hpe shana ndau dat ga ai.

No comments:

Post a Comment