Pages

Sunday, November 20, 2011

Shagun Laika

Myit hkrum gahkyin gumdin ai hte n tara ai lam hpe adawt ninghkap sa wa ga (Sinat n lang tim mai ai)

De,
Amyu Wunpawng Sha Ni Yawng hpe saw lajin dat ga ai.

Dai ni gaw N’Mau Township, Hkai Bang Mare na chyu chyu Ma naw lu ai Ma Kanu Sumlut Roi Ja hpe Myen Asuya Dap Hk.M.Y (321) a shawng lam hpyen dap lakung rai nga ai Mu Bum Hpyen Dap na hpyen la ni woi mat wa ai dai ni November shata praw (18) ya shani du hkra rai yang ninghtoi (25) ya hpring sai hku re. Dai ni du hkra si ai hkrung ai n chye ai masa rai taw nga ai.

Kanu Kana Sumlut Roi Ja hpe Hk.M.Y (321) dap kung rai nga ai Mu Bum Hpyen Dap na hpyen la marai (6) gaw 2011 ning October shata praw (28) ya shana de hkying 3:00 hte 4:00 laman hta Hkai Bang mare makau na Sumlut Roi Ja ni a yi kaw na rim mat wa ai. Rim mat wa ai shaloi Sumlut Roi Ja hte shi a ningrum ningtau Maru Dau Lum hte asak 70 daram rai sai kagu dingla Maru Ze Dau yan mung lawm ai. Sumlut Roi Ja hte shi madu wa Slg. Maru Dau Lum hpe gaw shanhte sharun da ai hkai nu ma gun shangun ai. Hpyen la ni marai (6) mung shanhte a shingma ba n hpye kaw hpring hpring gun ai. Slg. Maru Dau Lum hte Slg. Maru Ze Dau yan wa gaw lam lapran kaw asak hpe kashun let hprawng mat wa ai majaw hkan gap ai lapran kaw na lawt pru wa ai. Sumlut Roi Ja mung hprawng shakut ai masa nga ai raiitm, n lu hprawng mat ai majaw hpang jahtum Mu Bum hpyen dap de woi lung mat wa sai.

Shi lawt wa na matu anhte makyin jinghku jingyu manaw manang ni, buga amyu shayi ni gaw chye ai made hku gaw shakut yu saga ai. Sumlut Roi Ja a kagu nan mung Kachin State, Government de lawan dat ya na matu ading tawk hpyi shawn ai laika mung ka saga ai. Raitim, Jinghpaw Mungdaw Hkring Mang Daju wa hku nan sagawn ai shaloi G-1 (Hpyen Awn Tsang Langai) kaw nna tsun ai gaw “Hk.M.Y (321) Dap kata kaw dai num n nga ai” ngu tsun ai nga shiga lu la ai.

Ndai gaw myi hpaw da nna masu ai lam she re. Sumlut Roi Ja hpe rim mat wa ai shani jang dai hpyen dap kata de palawng ahkyeng ka ka re hpun ai num langai woi shang mat wa ai mung mu ga ai, October 29,30ya shani ni hta mung shi hpe rim mat wa ai shaloi hpun mat wa ai, palawng ahkye ka ka re ai the shani shagu jan shaw lam, shi dung nga ai, tsap nga ai yawng mu ai. Hpyen la ni yawng shi hpe sa gang, ahpum amyu myu di ai lam ni hpe mu ai ni nga ai.

Anhte Amyu Shayi Ni nan mung myi chyaw mu na matu October shata praw (31) ya shani, shani tup la yu ai shaloi dai shani mung dap wang kata kaw shi hpe naw mu ai. Raitim, palawng galai mat sai. Hpyen palawng jahpun kau ai. Ndai zawn re sak se ni nga nga ninglen, n re ai, n nga ai nga na ningdang ai lam byin nga sai.

November shata praw (1) ya shani kaw na gaw shi hpe dap wang kata kaw n mu sai. Dai ni du hkra n mu sai. N pru shangun mat ai i? (shing n rai) sat kau ya sai i? n dai lam lahkawng hta na langai ngai gaw rai na masa nga wa ai hpe maram lu nga ai.
Dai majaw Amyu Wunpawng Sha ni yawng gaw tinang nga ai ginra, shara, magam bungli hku nna ndai lam hpe ganawng garum na matu hpyi lajin dat ga ai. Anhte a gahkyin gumdin lam hpe madun ga. Anhte kaw nta masha ni hpe interview da ai, mabyin byin ai yi na sumla ni, mu bum kaw mu ai Sumlut Roi Ja a sumla (sumtsan na zom) hte gang nna gayet da ai sumla ni, vedio file ni hpe sak se lu da ga ai.

Bai nna, Lai sai October shata 17 – 18 – 19 ya shana hkan Myitkyina mare kaw Potter lahkawn ai nga shiga mawng pru wa sai. Dai ten hta potter rim la hkrum ai Kachin Ramma marai (20) hpe Sadung, Ga Ra Yang Lam magang ang ai Mikhtila hte Myauk Paing Taing Dap hpawn hpyen n-gun 100 daram re hpyen hpung ni potter rim mat wa ai teng sai hku re. Kaga hpyen hpung ni hta kade naw lawm mat wa ai n chye ai. Raitim, dai ni dai hpyen hpung na lawt wa ai ramma marai (5) hta na langai mi hte ngai nan hkrum nna san htai galaw la lu ai lam nga sai. Dai potter lawt wa ai ramma la kasha gaw ya ten grai hkrit mat ai majaw shinan kadai hte mung san htai galaw na myit rai n jin shi ai hku re.

Shi tsun ai hta dai rim mat wa ai marai (20) kaw num kasha asak naw kaji ai marai (2) ma lawm ai nga ai. Shanhte marai 20 the gaw hpyen la ni kam ai hku htawng bye hkrum ai hta sha n-ga dai num kasha (2) gaw shani shana myen hpyen du (officers) ni e roi rip, jakrin hpyen hpung a man e hka shin shangun, hka shin ngut jang roi, Hpyen du captain langai hte ngam ai langai kap officers ni e kam ai hku shana tup tup jawm roi, Captain wa gaw hpyen hpung a man e jakrin hka shin nna dai num kasha lahkawng hta na kaji ai wa mahtang hka jaw shangun, hka shin ngut jang hkum ting hka katsut jahkraw shangun di nhtawm kata labu buy a rai ai hku re.

Lani mi na dai num kasha 2 hta na loi grau kaba hpum ai jan hpe roi rip ngu nna dai num kasha wag aw tap shinggan e hput di nna akyu hpyi jang “ndai shara akyu hpyi na shara n re, nahte Karai Kasang hpa mung dang di lu ai nga, kanang nang hpe lu hkye nga a ni ngu na du krung kaw lata hte htwi lahtum bang dat ai gaw she gumpye mat wa ai. Dai num kasha mung Captain wa hpe mayen mahtwi jaw jang man hku bai byen anin dat ya ai gaw wa she rum mat ai” nga na tsun dan wa ai.

Dai ni du hkra dai num kasha lahkawng the ngam ai ramma la kasha 13 gaw n lawt wa shi ai hku re. Marai 20 kaw na marai 5 hprawng lawt wa sai.

Dai majaw ndai lam hpe sagawn ga. Kadai mung tinang a jinghku kasha, nta masha mat n mat n sagawn chye ma ai kun? Argentina kaw Penochek wa e kam ai hku rim makoi sat nat zing ri ai shaloi ya na zawn ramma ni mat ma ai. Raitim, Argentina na kanu num ni kade magrau grang a ta nga yang balik dap de sa nna, “Nye kasha mat ai tam ya mi” ndai hku sat sun ai. Hpa majaw nga yang masha mat jang mungdan asuya, balik dap ni, up hkang ai ni hta lit nga ai. Mat ai hpe shanhte n lu tam ya ai nga jang shanhte lama ma di kau ai ga rai nga. Shanhte ni gaw hpaji mung n chye ai kanu ni re.

Dinggai ngawk ngawk ni sa nna balik dap ni hpe hpyi shawn ai lam byin wa sai. Kanu num 1,2 kaw na gawng ngwi ngwi grai law ai hpe shada da mu chye wa sai. Ndai kanu num ni mahkawng wa nna media ni mung myit shang sha wa sai. Hpang jahtum ndai asuya gumshem magam ni n tara ai galaw nga ai hpe mungkan ting chye wa nna Penochek hpe ninghkap ai lamang mungdan ting byin wa ai re.

Argentina na hpyen gumshem magam mung Myen Gumshem magam hte mare sha mazut ai re. Anhte gaw nau hkrit ja ai, hkrit magang roi magang re. Ladat jaw jaw ma galaw yu saga. Dai ni nang n tsun yang hpawt ni nang mare ting ma na, amyu ting wa na hpe dum ga.

Dai majaw ngai tsun mayu ai gaw” tinang a kasha ni mat nga ai n chye ai kun? Kadai mung hpa ntsun; Naw ku hpung ni tinang a hpung masha mat ai n chye ai kun? anhte ndai gaw tara upadi kata na mung mai tsun shaga na mahkrun ni nga na re. Raitim, anhte alliance ngu ai shada pawng hpawm n-gun hte network ngu ai jinghkri gaw nga da ra ai. Ya galai shai na matu shakut ai ngu na mungkan kaw mying shadawng mayu nga ai Asuya a masa hpe tek jum nna tara shang lam yan hku na mung tam wa, hpyi shawn yu ga. Ndai marai 15 a lam a katsi shat awn kau sana kun? kaga kade naw nga ai ngu ai n chye ai mung n de marang chye wa lu na re. Potter rim hkrum na n pru wa ai ni grai law ai. Ndai case ni Naypyidaw de, human rights commission de shadu ga le. Kaga international de mugn du hkra galaw ga le.

Nam Lim Pa mare na Potter marai (9) hpe October shata praw 11 kaw na woi mat wa ai praw (28) ya shani she dat dat ai. Dai marai (9) hpe agying adup zing ri kau ai, lata lahkawng maga gyit gale da nna rai gun shangun ai, n sin gawk kaw bang da ai. Adup na sai pru jang shada mata sha shangun hkat ai. Dai gaw dap (47) ni galaw ai re. Dai hpe mu ai mare Salang langai Man Maw na Lut Daw Kasa Hpau La Kam Hpang hpe tsun shana ya ai majaw Hpau La Kam Hpang hku nna Byu Ha Mu de hpyi shawn nna lawt wa sai.

Gara hku ladat hte mi rai rai anhte yawng gaw ladat lama mi hku sha gaw galaw yu yang mahtai lama ma gaw lu la nhten ngu mu ai. Anhte amyu sha ni hkrit magang roi magang rai nga ai ngu mu mada ai. Tara shingwang kata hku na wuhpung wuhpawng masa hku nna galaw ai hta marai 1,2,3 sha rain a gala wai gaw grau n-gun nga ai. Lama ma action pru hkra galaw ga. Dai n rai yang ndai masha marai 15, sumlut roi ja the rai yang (16) a matu shakut ga law.

Ndai lang gaw shanhte n mai masu sai. Lai sai ten na mabyin ni shanhte n re zawn chyu nga na masu ai. Ningdang ai. Ya gaw shanhte lata nan byin ai hpe anhte yawng hpyi shawn ra sai ngu mu mada ai. “Dat ya rit ngu ai hte sha gaw n ngut sai kun? Anhte kaga ladat hpa naw mai galaw na kun? Human Rights Commission de mung tan gna matu hkyen nga ga ai? kaga galaw mai na ladat hpa ni naw nga na ngu ai hpe yawng jawm myit nna galaw ga ngu saw lajin dat mayu ga ai.

Ndai lang myi tu myi hkye shanhte woi mat wa ai re chye ninglen, a kasi shatawn kau yang gaw anhte hpe matut nna roi sha n hpang shajat la ai lam sha rai na re. Kaning rai roi rip hkrum sha tim anhte gaw azin sha mana sha kau kau re majaw mung dai ni man sha taw nga ai re majaw ndai lang gaw anhte mung majoi gaw n hkam mana sha saga ngu myit ga ai. Ndai amu a majaw hpang de anhte hpe majoi n roi gwi mu ga matu yawng naw jawm marawn, n-dun madun, tara shang mahkrun hku mung shawk din a jawm shakut ga ngu ga saw dat ai.

Saw shaga ai.

Wunpawng Amyu Shayi Ni (Kanu Mungdan)

No comments:

Post a Comment